Τι Είναι το NLP και Πώς Λειτουργεί Πραγματικά

Το NLP, Neuro-Linguistic Programming,  είναι ένα σύνολο εργαλείων που βοηθάει στο να αλλάξουμε συνήθειες, εσωτερικές αναπαραστάσεις και μοτίβα συμπεριφοράς.

Συχνά παρερμηνεύεται... Άλλοι το παρουσιάζουν σαν "μαγική τεχνική αλλαγής", άλλοι το απορρίπτουν χωρίς να γνωρίζουν πώς λειτουργεί. Η αλήθεια είναι πολύ πιο απλή. 

Στην πράξη, ασχολείται με 3 επίπεδα:

1. Neuro – Πώς λειτουργεί ο εγκέφαλος και πώς δημιουργεί εμπειρίες

2. Linguistic – Πώς η γλώσσα (εξωτερική και εσωτερική) επηρεάζει σκέψεις και συναισθήματα

3. Programming – Πώς "προγραμματίζονται" συνήθειες και πώς επαναπρογραμματίζονται

Δεν είναι ψυχοθεραπεία.
Δεν είναι πνευματισμός.
Και δεν είναι placebo.

Είναι η παρατήρηση του τρόπου με τον οποίο ο εγκέφαλος κωδικοποιεί τις εμπειρίες μας  και η χρήση αυτής της γνώσης για αλλαγή..

Πώς λειτουργεί στην πράξη

Για να καταλάβεις το NLP, πρέπει να καταλάβεις αυτό:

Ο εγκέφαλος δεν βλέπει την πραγματικότητα. Βλέπει την αναπαράσταση της πραγματικότητας.

Όταν θυμάσαι μια εμπειρία, δεν βλέπεις την εμπειρία.

Βλέπεις την εσωτερική εικόνα, τον ήχο, το αίσθημα που έχει δημιουργήσει ο εγκέφαλος.

Αν λοιπόν αλλάξει η εσωτερική αναπαράσταση → αλλάζει και η συναισθηματική αντίδραση → αλλάζει η συμπεριφορά.

Το NLP πατάει ακριβώς σε αυτό.

Οι βασικές αρχές που χρησιμοποιεί το NLP

1) Οι "Υπο-ιδιότητες" (submodalities)

Οι λεπτομέρειες που συνθέτουν μια εσωτερική εμπειρία:

• φωτεινότητα

• χρώμα

• θέση της εικόνας

• απόσταση

• ήχοι

• τόνος

• ένταση

• αίσθηση στο σώμα

Αν αλλάξεις έστω μία, αλλάζει η συναισθηματική αντίδραση.

Παράδειγμα:
Αν κάποιος βλέπει μια αγχωτική σκέψη σαν τεράστια, μπροστά του, με έντονα χρώματα, ο εγκέφαλος αντιδρά αντίστοιχα.
Αν μικρύνεις την εικόνα, τη βάλεις μακριά, ασπρόμαυρη, το άγχος πέφτει άμεσα.

2) Modeling - η καρδιά του NLP

Το NLP ξεκίνησε από το modeling:

Μελετώντας τι κάνουν οι πιο αποτελεσματικοί θεραπευτές (Virginia Satir, Milton Erickson, Fritz Perls) και "σπάζοντας" το σε βήματα.

Στόχος:
Αντιγράφουμε νοητικά μοντέλα που δουλεύουν.

3) Η γλώσσα ως εργαλείο αλλαγής

Η γλώσσα είναι ο χάρτης με τον οποίο ο εγκέφαλος φιλτράρει την πραγματικότητα.

Παράδειγμα:
"Δεν μπορώ να το κάνω" → δηλώνει αδυναμία.
"Δεν το έχω μάθει ακόμα" → δηλώνει διαδικασία μάθησης.

Αυτή η αλλαγή ≠ Positive thinking.
Είναι νευρολογικό reframing που αλλάζει αυτόματα τη συμπεριφορά.

4) Anchoring (άγκυρα)

Η σύνδεση ενός συναισθήματος με ένα trigger (χειρονομία, ανάμνηση, εικόνα).

Γίνεται έτσι κι αλλιώς στον εγκέφαλο, το NLP απλώς το χρησιμοποιεί συνειδητά.

Τι δείχνουν οι έρευνες για το NLP

Το NLP δεν είναι πανάκεια.
Αλλά δεν είναι και "ψευδοεπιστήμη", όπως λένε όσοι δεν το έχουν μελετήσει.

Τα στοιχεία δείχνουν:

• Βοηθάει στη μείωση άγχους και φοβιών

• Ενισχύει την αυτορρύθμιση και τη συγκέντρωση
  

• Βοηθά στη διαχείριση εσωτερικού διαλόγου και limiting beliefs

Σημείωση: Οι έρευνες δεν είναι τόσο εκτενείς όσο σε CBT ή ACT, αλλά αυτό που υπάρχει δείχνει σαφή αποτελέσματα, ειδικά σε anxiety patterns και reframing.

Τι μπορεί να πετύχει κάποιος με NLP

Μία απλή άσκηση NLP 2 λεπτών

Άσκηση: "Μίκρυνε την Εικόνα"

Φέρε στο μυαλό μια σκέψη που σου προκαλεί άγχος.

Δες την σαν εικόνα μπροστά σου.

Μίκρυνέ την στο μισό.

Μετά κάν' την ασπρόμαυρη.

Μετά βάλ' την να πάει μακριά, σαν να χάνεται στον ορίζοντα.

Το νευρικό σύστημα αλλάζει αντίδραση σε δευτερόλεπτα.

Αυτή είναι η δύναμη της αλλαγής Υπο-ιδιοτήτων.

Πότε το NLP "δεν δουλεύει"

1. Όταν το άτομο περιμένει "μαγική λύση".

2. Όταν υπάρχει χρόνιο τραύμα, εκεί χρειάζεται συνδυασμός με άλλες τεχνικές.

3. Όταν δεν υπάρχει ενεργή συμμετοχή.

4. Όταν το άτομο δεν είναι σε θέση Ευθύνης.

Το NLP είναι εργαλείο αλλαγής, όχι θεραπεία θαύματος.

Πηγές

Einspruch & Forman (1985). "Observations concerning research literature on NLP."

Stipancic et al. (2010). "NLP as an effective intervention for reducing anxiety."

Bandler & Grinder. "The Structure of Magic."

Αν θέλεις να δουλέψουμε μαζί τις εσωτερικές αναπαραστάσεις, τα μοτίβα και τις πεποιθήσεις σου με NLP, μπορείς να κλείσεις μια ατομική συνεδρία. 

Ξεκίνα εδώ